po dziesiąte
  • Z okazji 18. urodzin
    20.09.2017
    20.09.2017
    Mam problem z poprawnym zapisaniem życzeń… Nie wiem, czy powinnam napisać: z okazji 18 urodzin, czy też: z okazji 18-stych urodzin
    Dziękuję :)
  • Kiedy w pół, a kiedy wpół
    22.05.2018
    22.05.2018
    Mam pytanie w związku z pisownią łączną połączenia w+pół. Wg podpunktu a) reguły [145] piszemy w pół w znaczeniu ’w połowie’. Jednak zgodnie z b) napiszemy wpół w znaczeniu ’na połowę, w połowie’. Podane przykłady co nieco wyjaśniają, jednak wydaje mi się to pewną sprzecznością. Czy można uznać, że zakres użycia wpół wyczerpuje hasło słownikowe wpół z dopiskiem „(objąć, przekroić, zgiąć)”? A jeśli nie, to w jakich jeszcze kontekstach napiszemy łącznie w znaczeniu ’w połowie'?
  • kierpec czy kierpeć?
    6.10.2009
    6.10.2009
    Kierpeć (pisany przez ć, jako oboczność dla formy kierpec) jest w Małym słowniku języka polskiego M. Arcta oraz w Słowniku języka polskiego S. Skorupki. Jednak inni słownikarze, od Brücknera przez Doroszewskiego aż po Dubisza, formy tej nie wspominają. Czy zatem te dwa wspomniane na wstępie źródła odnotowały formę rzadką, czy też przytrafił im się błąd?
  • na 25. kilometrze i 600. metrze

    16.04.2021
    16.04.2021

    Jak prawidłowo odmienić jednostki (km) w poniższych zapisach:

    Odbiornikiem ścieków oczyszczonych jest rzeka Xxxx na 43,909 kilometrze, odprowadzająca je dalej poprzez rzekę Xxxx na 25,6 kilometrze do rzeki Xxxx na 587 kilometrze.

    W przypadku pełnych wartości sprawa jest prosta - "na 587 kilometrze", ale co, kiedy występują wartości po przecinku? Czy jakimś rozwiązaniem byłby zapis "na 43,909 km"? Będę bardzo wdzięczny za poradę.

  • susz czy mokrz?
    17.04.2010
    17.04.2010
    Szanowni Państwo!
    Interesuje mnie określenie susz – chodzi o rozdrobnione, suche zioła przeznaczone do wielokrotnego zaparzania. Specjalnie zwracam uwagę na to wielokrotne zaparzanie, bo susz zaparzony raz, staje się ewentualnie fusami, czymś do wyrzucenia, zużytym, wykorzystanym. Jeśli jednak po pierwszym zaparzeniu może nastąpić kolejne i następne, to co zalewamy wrzątkiem za drugim, trzecim, piątym razem? Przecież już nie susz. Może w takim razie… mokrz?
    Z poważaniem – Karoń
  • Jak nazwać dwie pierwsze dekady stulecia?
    12.09.2019
    12.09.2019
    Szanowna Poradnio!
    Urodziłem się w latach siedemdziesiątych XX wieku. Dorastałem w latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych. A moja córka, urodzona w 2007 r., dorastała w jakich latach? Dwutysięcznych? Jednostkowych? A teraz (2019) jakie mamy lata? Naste? Czy jedynie możemy je nazwać pierwszą i drugą dekadą XXI w.?
    Z góry dziękuję za pomoc.
  • jedenasta plaga
    14.11.2005
    14.11.2005
    Ostatnio spotkałam się z wyrażeniem jedenasta plaga, a plag egipskich było przecież 10. Co w takim razie oznaczać może to wyrażenie i czy jest poprawne?
    Dziękuję Maria
  • Matematyczne policzyć
    17.05.2018
    17.05.2018
    Matematycy posługują się często słowem policzyć tam, gdzie odpowiedniejsze byłoby raczej obliczyć, np. proszę policzyć następujące całki. Co ciekawe, policzyć pojawia się również tam, gdzie nie ma mowy ani o liczeniu, ile czegoś jest, ani o obliczaniu czegoś, np. policzyć grupy homologii (chodzi o wyznaczanie pewnych obiektów). Czy należy uznać to za element żargonu i nie przejmować się, czy jednak lepiej nie szafować słowem policzyć niejako wbrew jego znaczeniu w języku naturalnym?
  • otwarcie i otworzenie
    11.03.2002
    11.03.2002
    Czy istnieje uzasadnienie dla stosowania dwóch następujcych form: otworzenie i otwarcie? Np. otwarcie restauracji, ALE otworzenie pliku.
    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
  • Zdanie o podróżowaniu autobusem
    8.06.2020
    8.06.2020
    Czy zdanie Piotrek już po raz dziesiąty długo podróżuje czerwonym autobusem jest poprawne gramatycznie?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego